Muzeum Narodowe w Poznaniu - Malczewski

Dzieła Jacka Malczewskiego z kolekcji Muzeum Narodowego w Poznaniu

Jacek Malczewski, "Autoportret na tle zimowego pejzażu, z tryptyku Przebrzmiały ton"

Lewa część tryptyku

1909

"Autoportret na tle zimowego pejzażu" - fragment obrazu z zimowym pejzażem :)

"Autoportret na tle zimowego pejzażu" - fragment obrazu

"Autoportret na tle zimowego pejzażu" - fragment obrazu z choinkową ozdobą w dłoni

Jacek Malczewski, "Autoportret z pisanką, z tryptyku Przebrzmiały ton"

Prawa część tryptyku

Zaginiona środkowa część tryptyku przedstawiała siedzącą w zamyśleniu chimerę

1909

Fragment bogatej kolekcji dzieł Jacka Malczewskiego

Jacek Malczewski, "Portret własny ze Stanisławem Dębickim"

1914

Jacek Malczewski, "Postać kobieca w wieńcu"

1914

Jacek Malczewski, "Błędne koło"
1897

"Błędne koło" - fragment obrazu

"Może rzeczywistość zależy od naszego na nią spojrzenia?

Każdy widzi dokładnie to, co chce widzieć."
Anna Onichimowska, <Lot Komety>

Jacek Malczewski, "Eloe z Ellenai"
1908-1909

"A Eloe uklęknąwszy nad śpiącą podłożyła pod nią z obojéj strony

końce skrzydeł łabędzich i zawiązała je pod umarłą.

I z pełnymi trupa skrzydłami, wstawszy, na księżyc odeszła."

Juliusz Słowacki, <Anhelli>

"Eloe z Ellenai" - fragment obrazu

Jacek Malczewski, "Wyście w świat, z cyklu Moje życie"
1915

"Wyście w świat" - fragmenty obrazu stanowiące jego tło,

czyli to, co lubię najbardziej w obrazach Jacka Malczewskiego

Jacek Malczewski, "Powrót, z cyklu Moje życie"
1914

"Powrót" - fragmenty obrazu

Zatruta studnia w obrazach Jacka Malczewskiego i poemacie Lucjana Rydla:

I

Na ziemi praojców przeczysta krynica

Krysztalnym tryskała im zdrojem;

Kto pijał z jej wody pogodne miał lica

I duszę promienną spokojem…

Lecz studnię zatruła nam zła Upiorzyca,

Spojrzeniem czarując ją swojem.

I odtąd, synowie nieszczęsnej Ojczyzny,

Od dziecka z tej studni pijemy trucizny.

II

Lecz nie zabijają odrazu te jady,

Do krwi się wciskają powoli,

Na twarzach młodzieńczych cień kładzie się blady,

Coś w sercu się krwawi i boli,

Z latami jad żrący pogłębia swe ślady

I smutek śmiertelnej niedoli

Z pod powiek wyziera i w zmarszczkach się wije

U ludu, co z wodą truciznę tę pije.

Jacek Malczewski, "Zatruta studnia"
1905

Muzeum Okręgowe w Radomiu

(Jedyny z całego cyklu obrazów Zatrutej studni,

który nie znajduje się w kolekcji Muzeum Narodowego w Poznaniu

Obraz widziałam w Muzeum Okręgowym w Radomiu

i jest to przedsmak moich kolejnych muzealnych publikacji)

III

Myśleli ojcowie, że krew i cierpienie

Uzdrowi zdrój wody zatrutej;

Szło całe rycerskie na śmierć pokolenie,

Na boje, w kajdany, pod knuty —

I biegli, gdzie los ich okrutny zażenie

Pomiędzy sybirskie Jakuty,

A kędy obrali wygnańcze siedliska,

Tam źródło zatrute z pod stóp im wytryska.

Jacek Malczewski, "Zatruta studnia"
1906

IV

Myśleli synowie, że znojem ich skroni

Zatruta się studnia uzdrowi;

A chociaż im ciężą kajdany u dłoni,

Spoczynku nie dają trudowi,

Przygasłe ich oko łez próżnych nie roni

trwają, na wszystko gotowi.

Tęsknotą ich serca i pracą żywota

Nakarmi się Dusza Narodu – sierota…

Jacek Malczewski, "Zatruta studnia"
1905

V

A kiedy do końca już siły swe młode

Stargali w Ojczyzny posłudze,

Do studni zatrutej przychodzą pić wodę,

Bo zdroje nie znęcą ich cudze.

Po trudach żywota za całą nagrodę

Jadami się poją w tej strudze

I okiem gasnącem popatrzą miłośnie,

Jak Dusza Narodu rozkwita i rośnie.

Jacek Malczewski, "Zatruta studnia"
1905

"Zatruta studnia" - fragment obrazu

VI

Są inni, co sercem żywota nie mierzą,

Na twarz im cień smutku nie padnie,

A wodę zatrutą chcą pić jakby świeżą,

Bo myślą, że jad się nie wkradnie,

Gdy z własnym garnuszkiem do studni przybieżą;

Zaczerpną i stają bezradnie,

Dokoła krynicy śmiech drwiący wybucha,

Bo w garnek się z wodą nabrała… ropucha.

Jacek Malczewski, "Zatruta studnia"
1905

VII

"A przyszłość? A młodzi?… Na studni cembrzynie

Dziewczątko niebożę usiadło,

W jej żyłach z krwią razem trucizny jad płynie,

Rumieniec na twarz tę wybladłą

Ni uśmiech młodości nie błyśnie dziewczynie.

Wciąż patrzy na wodne zwierciadło,

Jak gdyby w niem przyszłość widziała tam na dnie –

Tych wód tajemnicę czyż ona odgadnie?…"

Lucjan Rydel

Jacek Malczewski, "Zatruta studnia"
1906

"Zatruta studnia" - fragment obrazu

Mój faworyt pośród "Studni" Malczewskiego

Jacek Malczewski, "Niespełna rozumu"

1888

olej na płótnie

Jacek Malczewski, "Skowronek. Portret malarza Antoniego Zembaczyńskiego"

1902

"Skowronek"

Jacek Malczewski, "Nieznane melodie"

1908

Jacek Malczewski, "List"

1911

Jacek Malczewski, "Portret własny artysty we wnętrzu"

1925

Jacek Malczewski, "Chimera"

1913

Jacek Malczewski, "Portret własny z hiacyntem" - fragment obrazu

1902

Malczewski sportretował się z hiacyntem i pędzlem w ręku,

na tle ogrodu swojej krakowskiej willi

Aby obejrzeć kompletne dzieło z przepięknym hiacyntem

oraz pozostałe obrazy Jacka Malczewskiego,

pozostaje jedynie wybrać się do Muzeum Narodowego w Poznaniu :)

Styczeń 2023