Matejko. Malarz i historia

Muzeum Narodowe w Krakowie - Gmach Główny

Wystawa czasowa Matejko. Malarz i historia

23.06.2023 - 07.01.2024

Wystawa prezentująca twórczość krakowskiego artysty w tym: wielkoformatowe historyczne obrazy, szkice, karykatury oraz zbiory takie jak: rekwizyty wykorzystywane przy tworzeniu dzieł czy dokumenty uznania dla malarza

Kaptur Stańczyka

XIX wiek

Nadworny błazen ostatnich królów polskich o twarzy autora tego dzieła

Jan Matejko, "Szkic do Stańczyka"

1861

olej, płótno

Dymitr wstrzymujący Jadwigę przed wyłamaniem drzwi na zamku królewskim w Krakowie

Jan Matejko, "Królowa Jadwiga i Dymitr z Goraja"
1882

olej, tektura

Proroctwo księdza Piotra Skargi

Jan Matejko, "Kazanie Skargi" - fragment obrazu

1864

olej, płótno

"Ziemie i księstwa wielkie, które się z Koroną zjednoczyły i w jedno ciało zrosły,

odpadną i rozerwać się dla waszej niezgody muszą.

(...)

Język swój (...) i naród swój pogubicie, i ostatki tego narodu,

tak starego i po świecie szeroko rozkwitnionego potracicie,

i w obcy się naród, który was nienawidzi, obrócicie, jako się innym przydało.

(...)

Będziecie nie tylo bez pana krwie swojej i bez wybierania jego,

ale też bez ojczyzny i królestwa swego, wygnańcy wszędzie nędzni,

wzgardzeni, ubodzy, włóczęgowie..."

Piotr Skarga, <Kazania sejmowe>

Jan Matejko, "Szkic do obrazu Ociemniały Wit Stwosz z wnuczką"

około 1862

ołówek, papier

Jan Matejko, "Ociemniały Wit Stwosz z wnuczką"

1865
olej, płótno

"Ociemniały Wit Stwosz z wnuczką" - fragment obrazu

Polski sejm ma dać zgodę na pierwszy rozbiór Polski

Jan Matejko, "Rejtan - Upadek Polski"

1866

Jeden przeciwko wszystkim: "Zabijcie mnie, ale nie zabijajcie ojczyzny!"

"Rejtan - upadek Polski" - fragment obrazu

"...parę godzin stałem przed wielkim, okropnym białym płótnem

i zacząłem w imię Maryi (...) kreślić węglowe chimery moje."

"Mam nadzieję, że zbyt długo nie potrwa ta męka..."

"Módl się Doro (...) o siły duchowe dla mnie w tym obrazie"

Jan Matejko o trudach powstawania swojego obrazu

Trzech głównych zdrajców Polski (targowiczanie),

pod nogami których toczy się złoty pieniądz - symbol przekupstwa

Od lewej:

generał Stanisław Szczęsny Potocki,

marszałek sejmu rozbiorowego Adam Poniński,

hetman polny koronny Franciszek Ksawery Branicki

"Rejtan - upadek Polski" - fragment obrazu

Jan Matejko, "Alchemik Sedziwój i Zygmunt III, szkic"

1867

olej, karton na płótnie

Jan Matejko, "Szkic do obrazu Konstytucja 3 maja"

1891

olej, deska

Nie tylko polska historia

Jan Matejko, "Święty Ludwik, król francuski, udający się na krucjatę"

1876

olej, deska

Zamach na króla w środę popielcową 8 lutego 1296 roku

Jan Matejko, "Śmierć Przemysława II w Rogoźnie"

1875

olej, płótno

Obrazy historyczne Jana Matejki

Jan Matejko, "Portret Jana Kochanowskiego"

w złoconej ramie zaprojektowanej przez malarza

1884
olej, płótno

Fragment wystawy

Portret ze staranną sygnaturą artysty

Jan Matejko, "Studium portretowe kobiety"

1881

olej, płótno na tekturze

Hassan topi niewierną żonę

Jan Matejko, "Utopiona w Bosforze"

1880

olej, deska

"Utopiona w Bosforze" - fragment z niewierną

Ekspozycja historycznych ubiorów kolekcjonowanych przez Jana Matejkę

Kolekcja historycznych strojów, akcesoriów, butów, dodatków

Jan Matejko, "Sześć trzewików rysowanych podczas otwarcia grobów

w kościele Karmelitów w Wiśniczu, studia kostiumowe"

między 1858 a 1860

farba wodna, papier

Jan Matejko (rysunki)

Płyta litograficzna z rysunkami do wydawnictwa Ubiory w Polsce 1200-1795, wydanie drugie

1875

Czworonogi zbiegające z zamkowego wzgórza najpiękniejsze :)

Jan Matejko, "Karykatura - Matejko z rodziną jedzie do Koryznówki"

z podpisem artysty: "wojaż Matejki z rodziną z Bochni na wiśnicką Koryznówkę"

1876

ołówek, papier

Poczucie humoru Jana Matejki

Jan Matejko, "Karykatura - Popędzanie osła darowanego przez Matejkę ojcom kapucynom do klasztoru"

1879

ołówek, karton

Notatka Stanisława Wyspiańskiego o dziełach Jana Matejki

1893

Niezrównanemu Mistrzowi

Janowi Matejce

Dyrektorowi Szkoły Sztuk Pięknych...

Wrzesień 2023