Arkadia

Muzeum Narodowe w Warszawie

Wystawa czasowa Arkadia

17.11.2023-17.03.2024

Motyw arkadyjski jako temat przewodni wystawy, obecny w kulturze europejskiej i kojarzony m. in. z biblijnym Edenem, Wyspami Szczęśliwymi, mitem Złotego Wieku

Kraina nimf i satyrów w epoce oświecenia

Jean-Pierre Norblin de la Gourdaine - francuski malarz tworzący w Polsce w latach 1774–1804

"Nimfy i satyry - widowisko w Puławach na cześć księżnej Luizy Pruskiej"

1803

Czarno-biała Arkadia czyli kraina wiecznego nieszczęścia dla wzrokowców

Johann Christian Reinhart, akwaforty z cyklu "Malerisch radirte Prospekte aus Italien"
1793

Włoska codzienność czyli raj na ziemi

Johann Christian Reinhart, "Ariccia"

1793

papier, akwaforta

Arkadia zamknięta w literaturze

Philip Sidney, "Arcadia [...] deutsch gegeben durch Valentinum Theocritum von Hirs[ch]berg..."

1638

Dla jednych piekło, dla drugich raj

Cyprian Godebski, "Kuszenie"

przed 1881

biały marmur

Arkadyjski temperament

Nieokreślony artysta wg Petera Paul Rubensa, "Krajobraz z nimfą i satyrem"

koniec VII lub początek XVIII wieku

olej, płótno

Z daleka rozpoznawalne włoskie światło Siemiradzkiego

Henryk Siemiradzki, "Rzymska sielanka - łowienie ryb"*

ok. 1879

olej, płótno

(*jak dla mnie - wędkowanie :P)

Powiew francuskiego powietrza

Wachlarz

Francja, lata 60. XVIII wieku

welin, papier, kość słoniowa, masa perłowa, szkło (?),

gwasz, wycinanie, rzeźbienie, złocenie

Niezamierzony? efekt tęczy na ekspozycji porcelanowej sztuki

"Huśtawka"

Elektorska Manufaktura Porcelany w Miśni

początek lub 1. ćwierć XIX wieku

porcelana, farby naszkliwne, złocenia

"Zabawa na szczudłach"

Elektorska Manufaktura Porcelany w Miśni

początek lub 1. ćwierć XIX wieku

porcelana, farby naszkliwne, złocenia

François Boucher, "Uroki wiejskiego życia" - fragment obrazu

1735-1740

olej płótno

"Boże, błogosław tej małej pasterce

Na druidycznych siedzącej kamieniach,

Tak, że jej głowa w zorzowych płomieniach

Była... a za nią morza pas – po serce. [...]

I byłaś mi zarazem
Chłopeczką – i Dyjanną,
Zjawieniem i obrazem
Kochanką i dziecięciem,
Smutkiem – i niebowzięciem... [...]"

Juliusz Słowacki, <Do pastereczki, siedzącej na druidów kamieniach w Pornic nad oceanem>

"Uroki wiejskiego życia" - fragmenty obrazu

Mój subiektywny obraz raju czyli kraina roślin i fantastycznych zwierząt

utkana w wawelskich arrasach krajobrazowych

"Werdiura z jednorożcem-żyrafą i rysiem"

Bruksela, ok. 1550-1560

wełna, jedwab, nici srebrne i srebrne złocone

Nicolas de Lergillierre, "Portret damy z pieskiem i małpką"

ok. 1700-1710

olej, płótno

"Czemu dni wesołe nie są, czemu z oka płynie łza?

Cierpliwości, baronesso, jeszcze miesiąc, jeszcze dwa,

A powrócą nasze święta, jak najprędzej, pragnąłbym,

Szał zmysłowy się rozpęta! Huknie harfa - rym cym cym!

I pochłonie przepych kanap purpurowe serca dwa,

W górę uszy, ukochana! Trulla, trulla, trulla-la!"

Kult, <Wróci wiosna, baronowo>

Holenderska wizja raju

Gillis Claesz. de Hondecoeter, "Raj"

1. ćwierć XVII wieku

olej, płótno

Klasyczna idylla

Wacław Borowski, "Wiosna"

ok. 1923

Słowiańska wizja pogańskiego raju z urodziwymi chłopskimi dziewojami

Witold Pruszkowski, "Rusałki"

1877

olej, płótno

Gdzie dziewanny, gdzie lilije...

Kazimierz Sichulski, "Tryptyk Wiosna I - projekt witrażu"

1909

tempera, akwarela, pastel, tusz, karton naklejony na płótno

"Tryptyk Wiosna I - projekt witrażu" - fragment obrazu

Prywatny raj paniczyka i paniątka

Władysław Podkowiński, "Dzieci w ogrodzie"

1892

olej, płótno

"W święty sad, osypany kwietnym puchem wiosny..." - Leopold Staff

Jan Stanisławski, "Ogród zaczarowany"

1895-1900

olej, płótno

Leon Kamir-Kufmann, "Ogród w Louveciennes"

1927

olej, płótno

Święty gaj wśród szczęśliwych krain

Ferdynand Ruszczyc, "Ziemia"

1898

olej, płótno

" [...] Hej! Zaprzągłem do pługa parę białych wołów,

Święty swój gaj granicą czarnoziemnej skiby

Oborałem! Nie wejdą do mojej sadyby

Upiory, miód i pszenny chleb kraść z boskich stołów!

Dziś z śmiechem patrzyć umiem w jasne słońca oczy!

Nie znam dłoni, co skroń mą do ziemi przytłoczy,

I nie rozumiem, co to poddać się lub ulec. [...]"

Leopold Staff

Na pierwszy rzut oka można usłyszeć Wonderful Life :)

Edward Okuń, "Pejzaż południowy z Dubrownika"

1930

olej, płótno

"Here I go out to sea again

The sunshine fills my hair

And dreams hang in the air

Gulls in the sky and in my blue eyes

You know it feels unfair

There's magic everywhere..."

Prośba o wyspy szczęśliwe

Zygmunt Waliszewski, "Wyspa miłości"

1935

olej, płótno

Arkadia ubiegłego wieku

Łukasz Korolkiewicz, "Pozorny ogród"

1976

olej, płótno

i

Zbysław Marek Maciejewski, "Autoportret z puttem"

1978

akryl, tempera, płótno

Tradycyjnie na koniec najlepsze...

Młodopolska "poezja"

Najmniejsza malarska perełeczka wśród wystawionych obrazów -

nasza rodzima, pospolita namiastka raju, a mimo wszystko cudo

Jan Stanisławski, "Bodiaki pod słońce"

przed 1895

olej, płótno na tekturze

Grudzień 2023